Rodzaj i ilość dokumentów dotyczących nadzoru nad wspomnianymi szkodnikami oraz stosowanych metod zależy zazwyczaj od:
• - wielkości przedsiębiorstwa,
• - charakteru produkcji,
• - charakteru zagrożeń,
• - lokalizacji przedsiębiorstwa,
• - występujących zabezpieczeń wewnętrznych.
Niezależnie od powyższych czynników typowa dokumentacja dotycząca nadzoru nad szkodnikami zawiera najczęściej:
• - harmonogram(y) kontroli (lustracji),
• - plany rozmieszczenia stacji nadzoru (pułapek, detektorów, karmników deratyzacyjnych),
• - plany rozmieszczenia lamp owadobójczych,
• - karty kontroli szkodników,
• - wykaz stosowanych środków chemicznych,
• - atesty stosowanych środków chemicznych,
• - inne dokumenty istotne dla przedsiębiorstwa.
Plany rozmieszczenia stacji kontroli
Plany służą do wskazania na terenie zakładu miejsc, w których znajdują się stacje nadzoru szkodników (pułapki, detektory, wabiki, karmniki deratyzacyjne, lampy owadobójcze). Od ich ilości oraz rodzaju zależy skuteczność prowadzonego nadzoru. Plan tworzymy dla każdego pomieszczenia, w którym umieszcza się daną stację (dane stacje). Na danym planie określonego pomieszczenia umieścić możemy rozmieszczenie stacji nadzorujących wszystkie potencjalne istotne dla nas szkodniki, na planie, jak i w rzeczywistości wszystkie stacje muszą być dokładnie policzone i ponumerowane. Ułatwi to bowiem ich sprawdzanie, ocenę oraz umożliwi wprowadzenie skutecznych działań korygujących. Plan uwzględnia także drogi komunikacyjne, to znaczy wejścia, wjazdy, a jeśli to konieczne – okna czy inne istotne miejsca.
Przykład
Plan rozmieszczenia stacji nadzoru nad szkodnikami
http://www.urbanpestsbook.com/order_form.php
Karty kontroli
Karty kontroli szkodników są zapisami poświadczającymi fakt dokonania lustracji i nadzoru nad szkodnikami w danym zakładzie. Powinno z nich wynikać:
• - kiedy dokładnie kontrola miała miejsce,
• - co podlegało kontroli,
• - kto kontrolę przeprowadzał,
• - jaki był jej wynik,
• - jakie zastosowano działania korygujące,
• - czy zastosowane działania korygujące były skuteczne.
Z tego powodu tworzy się uniwersalne formularze, których celem jest zebranie wszelkich koniecznych informacji istotnych do zapewnienia skutecznego nadzoru.
Stosowane środki chemiczne i ich atesty
Rodzaj stosowanych środków chemicznych.
W zakładzie stosuje się różne środki chemiczne do nadzoru nad poszczególnymi szkodnikami, w zależności od rodzaju szkodników. Wybór środka nie może być przypadkowy i dowolny. Przede wszystkim muszą to być środki dopuszczone do stosowania w zakładach przemysłu spożywczego. W celu ułatwienia kontroli stosowanych środków w każdym zakładzie powinno sporządzić się ich kompletną listę.
Atesty stosowanych środków chemicznych
Każdy zakład powinien zgromadzić zbiór atestów (świadectw) potwierdzających, że dany środek stosowany w zakładzie jest dopuszczony do wykorzystania w przedsiębiorstwie spożywczym. Punktem wyjścia jest oczywiście wspomniana wcześniej lista tych środków. Dla porządku listę stosowanych środków oraz ich atesty należy złożyć w segregatorze (teczce), według kolejności wynikającej z listy.Inne dokumenty
Należy ponadto podkreślić, iż w zbiorze wspomnianych dokumentów nie może zabraknąć instrukcji nadzoru nad szkodnikami. Instrukcja ta w sposób zwięzły i czytelny winna określać:
• - osoby uprawnione do wykonywania czynności nadzoru nad szkodnikami,
• - kompetencje osób uprawnionych,
• - miejsce i warunki przechowywania stosowanych materiałów chemicznych,
• - sposób ich użycia,
• - środki zabezpieczające,
• - sposób identyfikacji (oznakowania) stosowanych preparatów,
• - sposób i miejsce utylizacji wymienianych środków oraz szkodników.
Prowadzenie nadzoru nad szkodnikami jest obowiązkiem każdego przedsiębiorstwa spożywczego. Wynika to m.in. z potrzeby dostosowania się do wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie wewnętrznej kontroli jakości zdrowotnej żywności i przestrzegania zasad higieny w procesie produkcji (Dz.U. Nr 120, poz. 1259). Rozporządzenie to mówi o konieczności prowadzenia kontroli wewnętrznej w zakresie przestrzegania higieny, która obejmuje m.in. skuteczność zabezpieczenia przed owadami i szkodnikami. Skuteczność taka podlega również nadzorowi zewnętrznemu, o czym z kolei mówi rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie przeprowadzania urzędowej kontroli żywności (Dz.U. Nr 104, poz. 1098)
